Otizm Nedir? Otizm Spektrum Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Tam adıyla Otizm Spektrum Bozukluğu, çocukta sosyal becerilerin öğrenimini, ilgi ve etkileşimi kısıtlayan doğuştan gelen ya da yaşamın ilk üç yılında ortaya çıkan ve yaşam boyu devam eden karmaşık bir nörogelişimsel yetersizliktir. Nedeni tam olarak bilinememekle beraber beynin yapısını ya da işleyişini etkileyen bazı sinir sistemi sorunlarından kaynaklandığı düşünülmektedir. Erken tanı ve nitelikli eğitim programları ile çocuğun yetersizlikten etkilenme durumu en düşük seviyeye indirgenebilir.
Otizm, çocuğun iletişimini, etkileşim şeklini ve çevreye uygun cevap verme biçimini etkiler.
Otizm, uygun iletişim köprüsü kurulmadığı zaman çocuğun kendi içinde kısır döngüye girmesine ve çevreyle olan etkileşimini, iletişimini sınırlandırmasına neden olan bir yetersizliktir.
Otizm, çevreyle problem davranışlar yoluyla etkileşim kurmaya yol açar.
Otizmin belirtileri her çocukta farklı şekilde ve düzeyde gözlemlenebilmektedir. Başlıca belirtiler ise Sosyal Etkileşimde Yetersizlik, İletişimde Yetersizlik ve Tekrarlayıcı Davranışlar Sınırlı İlgi Alanları olmak üzere üç başlık altında toplanabilir.
Sosyal Etkileşimde Yetersizlik
- Uygun göz kontağı kuramama
- Adına tepki verme yoksunluğu
- Başkasının ilgisine tepkisiz kalma
- Çevreye ilgi göstermeme
- Akranları ile etkileşime girmeme
- Sadece kendi ilgi alanlarına yönelik etkileşim gerçekleştirmek
İletişimde Yetersizlik
- Sembolik oyunlarda yetersiz kalma
- Sosyal oyunlara karşı ilgisiz kalma
- Çevredeki yorumlara tepkisiz kalma
- Duyduklarını bağlam dışı ve ilişkisiz zamanlarda yenilemek
- Yüksek ses ile- monoton ses ile düşük ses tonuyla ya da ritimsiz konuşma gibi konuşma özellikleri gösterme
Tekrarlayıcı Davranışlar Sınırlı İlgi Alanları
- Arabanın tekerleğini izleme, nesneleri dizme gibi nesneler ile tekrarlı hareketler
- Kol çırpma, elini gözünün önünde sallama gibi el, kol, parmak vücut uzuvları ile yapılan tekrarlı hareketler
- Nesneleri sıra dışı amaçlarla kullanmak
- Nesnelerin duyusal özellikleriyle aşırı ilgilenmek
- Günlük rutindeki farklılığa aşırı tepki göstermek